SINAUNANG KABIHASNAN NG GRESYA
Hangganan:
- Silangan – Aegean Sea
- Kanluran – Ionian Sea
- Timog – Mediterranean Sea
- mga daungan o look
- maganda sa labas, ngunit mabato, mabundok at malubak sa loob
- highly motivated ang mga Griyego sa kanilang kapaligiran, kaya’t mataas ang antas ng lakas at talino
Heograpiya:
- Timog – Silangan ng Europe
- Balkan Peninsula
- Irregular ang baybay dagat at maraming magandang daungan
- Binubuo ng 1000 pulo
- Hindi nabiyayaan ng mainam na yamang likas ang kalupaan ng Greece
- 75% - kabundukan
- Mabato, hiwa-hiwalay, pulu-pulo, mabundok at hindi patag ang mga lupain kaya ang nabuong kabihasnan ay mga watak-watak na lungsod-estado
Sinaunang Kabihasnan ng Minoan at Mycenaean
Archaic Greece (1450 - 700 B.C.E.)
Kabihasnang Minoan
- Kilalang hari si King Agamemnon ng Mycenae
- nadiskubre ni Heinrich Schliemann
- Mycenaean = Achaeans
- Mycenae – pinakamalaking lungsod ng Mycenaean
- Ang karibal ng Troy, isang mayamang lungsod sa Asia Minor
- kauna-unahang kabihasnang umusbong sa Greece
- Crete
- Pinamunuan ni Haring Minos na anak ni Zeus at Europa
- Cretan – mahuhusay na manlalayag at mangangalakal
- Sir Arthur Evans – isang English na arkeologong nakadiskubre sa kabihasnang Minoan nang mahukay ang Knossos noong 1899
- Knossos – maunlad na lungsod at sentro ng Minoan na nasira dahil sa lindol, pagkasunog at pananalakay ng mga dayuhan
- Minotaur – isang dambuhala na may ulo ng toro at katawan ng tao na nasila ni Theseus, hari ng Athens
- Kilalang hari si King Agamemnon ng Mycenae
- nadiskubre ni Heinrich Schliemann
- Mycenaean = Achaeans
- Mycenae – pinakamalaking lungsod ng Mycenaean
- Ang karibal ng Troy, isang mayamang lungsod sa Asia Minor
Kulturang Hellenic
Hellen – ninuno
Hellenic – kabihasnan
Hellas – bansa
Hellenes – tao
Tinatayang nagsimula sa unang pagtatanghal ng paligsahan ng mga laro bilang parangal kay Zeus (Olympics, 776 BCE)
Mga Akda ni Homer:
1. Iliad – tungkol sa digmaan ng mga Griyego at Trojan (Trojan War)
2. Odyssey – Odysseus – pagbalik sa Greece matapos ang Trojan War
Hellenic – kabihasnan
Hellas – bansa
Hellenes – tao
Tinatayang nagsimula sa unang pagtatanghal ng paligsahan ng mga laro bilang parangal kay Zeus (Olympics, 776 BCE)
Mga Akda ni Homer:
1. Iliad – tungkol sa digmaan ng mga Griyego at Trojan (Trojan War)
2. Odyssey – Odysseus – pagbalik sa Greece matapos ang Trojan War
12 Olympians
Pangalang Griyego: |
Diyos/ Diyosa ng: |
Zeus |
Chief God at pinuno ng Mt. Olympus; diyos ng kalangitan, kidlat at hustisya. |
Hera |
Reyna ng mga Diyos at ng langit; diyosa ng mga kababaihan, ng kasal at ng pagka – ina. |
Poseidon |
Diyos ng Karagatan; lindol; gumawa ng ma kabayo |
Demeter |
Diyosa ng Fertility, agrikultura, kapaligiran at mga panahon |
Hestia |
Diyosa ng hearth at tahanan |
Aphrodite |
Diyosa ng pag-ibig, kagandahan, desire, at fertility. |
Apollo |
Diyos ng Araw, liwanag, pagpapagaling, musika, tula, propesiya, archery at katotohanan |
Ares |
Diyos ng Digmaan, pagkagalit, at pagdanak ng Dugo |
Athena |
Diyosa ng Katalinuhan, at strategic battle. |
Hephaestus |
Panday ng mga Diyos; diyos ng apoy |
Hermes |
Kartero ng mga Diyos; diyos ng komersyo, bilis, magnanakaw at kalakalan |
Hades |
Diyos ng impyerno |
Dionysus |
Diyos ng alak |
Lungsod-Estado ng Athens at Sparta
- Demokratikong Polis
- Cradle of the Western Civilization
- Malapit sa karagatan (kalakalan)
- Kapatagan na may mga burol at bundok (Mt. Lyccabettus)
- Iniwasan ang sentralisadong pamumuno at monarkiya
Pamahalaan
- Isinilang ang DEMOKRASYA – pamahalaan ng nakararami
- Solon (638-559 BCE
- Lumikha ng Council of 400
- Pisistratus (608-527 BCE)
- Cleisthenes
- Ostracism – pinahihintulutan ang mga mamamayan na palayasin ang sinumang opisyal na mapanganib sa Athens
- Pericles (443 – 429 BCE)
- Tugatog ng demokrasya
- Pag-upo sa opisina ng mga karaniwang mamamayan
- Direct Democracy – direktang nakababahagi ang mga Athenians sa pagpili ng kinatawan at maaaring manungkulan
- Subalit hindi kasama ang mga babae at banyaga
Mandirigmang Polis ng Sparta
- manidirigmang polis
- matatagpuan sa Peloponnesus
- sandatahang lakas at militar
- pananakop ng lupain at pagpapalakas ng militar
- Lacedaemon – dating pangalan
- Oligarkiya
- Karibal ng Athens
Pamahalaan
Mga Hari
- lahi ni Hercules
- 2 inihahalal ng aristokrato
- Pangunahan ang sundalo at panrelihyong ritwal
- kalalakihan lampas 30 taong gulang
- magpasa ng mga batas, magpasya kung digmaan o kapayapaan
- 5 bagong miyembro ng Ephors
- 28 na tao lampas 60 taong gulang ang mga Elders
Uri ng Lipunan
- Aristocrats – mayayaman, pakikidigma
- Perioeci – mangangalakal, malalayang tao
- Helots – magsasaka, alipin